Voor kinderen kan een echtscheiding een hele schok zijn, met veel onzekerheid en verwarring als gevolg. Kinderen vragen zich af hoe het nu verder moet en wat er allemaal nog meer kan en gaat veranderen.
Om voor uzelf en de kinderen duidelijk te krijgen hoe het na de scheiding verder gaat, is er het ouderschapsplan. Het ouderschapsplan is een op schrift gestelde overeenkomst tussen ouders die gaan scheiden. In de wet is bepaald wat er minimaal in een ouderschapsplan moet worden opgenomen. In elk geval moet in het ouderschapsplan worden opgenomen de wijze waarop de ouders de zorg- en opvoedingstaken van de kinderen vormgeven en de wijze waarop de ouders elkaar informatie verschaffen en elkaar raadplegen over gewichtige aangelegenheden die de minderjarige kinderen betreffen. Verder zal in een ouderschapsplan een bepaling moeten worden opgenomen over de kosten van verzorging en opvoeding van de minderjarige kinderen (de kinderalimentatie).
Naast de minimale eisen die de wet stelt aan een ouderschapsplan kunnen in een ouderschapsplan nog allerlei afspraken worden opgenomen over zaken die u als ouders belangrijk vindt voor de kinderen. Vaak wordt gedacht dat een ouderschapsplan een standaard overeenkomst is. Dit is onjuist. Een ouderschapsplan behoort te zijn opgesteld voor de specifieke situatie tussen de ouders die uit elkaar gaan en de kinderen. Het ouderschapsplan is dan ook maatwerk. Het is ook heel goed mogelijk dat het ouderschapsplan in de loop van tijd een aantal keren zal moeten worden aangepast of veranderd.
Alvorens er een ouderschapsplan wordt opgesteld worden eerst uw wensen ten aanzien van de aangelegenheden die de kinderen betreffen besproken. De advocaat zal u voorzien van advies en aangeven wat wenselijk is voor de kinderen in uw situatie en in het algemeen. Nadat u met de advocaat uw wensen goed heeft doorgesproken zal uiteindelijk een ouderschapsplan worden opgesteld.
Dit klinkt allemaal heel eenvoudig en logisch, maar helaas blijkt in de praktijk dat het ouderschapsplan ook conflicten tussen ouders juist in de hand werkt. Het ouderschapsplan wordt dan een soort “ijzeren wet” op zichzelf. Daarmee wordt elke vorm van flexibiliteit en communicatie uitgeschakeld en houdt men stijf vast aan het ouderschapsplan. Dat is uiteraard nooit de bedoeling van het ouderschapsplan geweest. De bedoeling is juist dat ouders gaan nadenken en met elkaar gaan overleggen over hoe het in de toekomst verder moet. Het is dus ook belangrijk, en voor ons als advocaat een schone taak, om er voor te zorgen dat ouders wel met elkaar blijven communiceren.
Het kind is namelijk altijd de dupe als ouders niet meer flexibel zijn en niet willen overleggen, “omdat het toch al in het ouderschapsplan staat”. Ouders verliezen in hun onderlinge strijd nogal eens de belangen van de kinderen uit het oog. Dit met grote gevolgen. Ouders zijn dan dusdanig met zichzelf bezig dat zij niet zien dat de kinderen er onder lijden. Uiteindelijk kan dit lijden tot langdurige procedures. Je belandt daarmee in een zogenaamde vechtscheiding met alle mogelijke gevolgen. Niet alleen kan zo’n vechtscheiding er uiteindelijk toe lijden dat kinderen zelf onder toezicht worden gesteld, maar nog belangrijker: de kinderen lopen emotionele schade op.
Kortom: Een ouderschapsplan is een goede leidraad voor gezamenlijk ouderschap. Het mag nooit zo zijn dat het ouderschapsplan de plek van gezamenlijk ouderschap, samenwerking en flexibiliteit overneemt. Maak er niet meer van dan het is en gebruik het zoals het bedoeld is!
